ییلماز اردوغان کیست؟ نگاهی به زندگی و آثار هنرمند
ییلماز اردوغان کیست؟ نگاهی به زندگی و آثار هنرمند ترک
بیوگرافی کامل ییلماز اردوغان
مقدمه
ییلماز اردوغان، هنرمندی چندبعدی و یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های فرهنگی ترکیه به شمار می‌رود. او با فعالیت در حوزه‌های بازیگری، نویسندگی، کارگردانی، تهیه‌کنندگی و شعر، آثار قابل توجهی خلق کرده است. اردوغان با ریشه‌های کردی و شخصیت منحصر به فرد خود، جایگاه ویژه‌ای در دل مخاطبان ترکیه و فراتر از آن پیدا کرده است.
زندگی شخصی و خانوادگی
تولد و خانواده
ییلماز اردوغان در ۴ نوامبر ۱۹۶۷ در شهر حکاری ترکیه و در خانواده‌ای کردتبار به دنیا آمد. پدر او ناظم اردوغان و مادرش سهیلا اردوغان نام دارند. او فرزند میانی خانواده است. ییلماز، برادر کوچک مصطفی اردوغان (بنیان‌گذار گروه رقص “آتشی از آناتولی”) و برادر بزرگ‌تر خواننده‌ای به نام دنیز اردوغان است.
تحصیلات
او تحصیلات ابتدایی و راهنمایی خود را در زادگاهش حکاری گذراند. سپس به دبیرستان آیدن‌لی‌کِولر در آنکارا رفت. پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان، وارد دانشکده مهندسی عمران دانشگاه فنی استانبول شد، اما خیلی زود تحصیل در این رشته را رها کرد و مسیر هنری خود را آغاز کرد.
ازدواج و فرزندان
او در سال‌های ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۸ با “سانم اوکتار” ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دختری به نام “بِرفین اردوغان” است که در سال ۱۹۹۶ به دنیا آمد. سپس در سال ۲۰۰۶ با بازیگر مشهور “بلچیم بیلگین” ازدواج کرد که این ازدواج تا سال ۲۰۱۸ ادامه یافت. فرزند دوم او، پسری به نام “رودین اردوغان”، در سال ۲۰۱۰ متولد شد.
آغاز فعالیت هنری
ورود به دنیای تلویزیون
در سال ۱۹۸۸، ییلماز اردوغان به‌عنوان نویسنده به تیم برنامه طنز تلویزیونی “این‌طوری هم میشه؟” (Olacak O Kadar) پیوست. همین تجربه نخستین گام جدی او در دنیای نویسندگی طنز بود.
شهرت با «یه دسته تئاتر»
در سال ۱۹۹۳، با نوشتن و ایفای نقش در سریال تلویزیونی “یه دسته تئاتر” (Bir Demet Tiyatro) در کنار دمت آکبا، به شهرت فراگیر دست یافت. شخصیت “موکرمین چِطیر” که او در این مجموعه بازی می‌کرد، یکی از نمادین‌ترین نقش‌های طنز تلویزیون ترکیه محسوب می‌شود.
آثار سینمایی
فیلم‌هایی که ییلماز اردوغان در آن‌ها نقش‌آفرینی یا کارگردانی کرده است:
| سال | نام فیلم | نقش/مسئولیت | ترجمه فارسی |
|---|---|---|---|
| ۱۹۹۱ | Siyabend ile Xece | بازیگر | سیابند و خجه |
| ۲۰۰۰ | Vizontele | کارگردان، نویسنده، بازیگر (امین دیوانه) | ویزون‌تله |
| ۲۰۰۳ | Vizontele Tuuba | کارگردان، نویسنده، تهیه‌کننده، بازیگر | ویزون‌تله طوبی |
| ۲۰۰۵ | Organize İşler | کارگردان، نویسنده، بازیگر (عاصم نویان) | کارهای سازمان‌یافته |
| ۲۰۰۹ | Neşeli Hayat | کارگردان، نویسنده، تدوین‌گر، بازیگر (رضا) | زندگی شاد |
| ۲۰۱۰ | Çok Filim Hareketler Bunlar | تهیه‌کننده، بازیگر (مدیر) | این همه فیلم از کجا اومده؟ |
| ۲۰۱۱ | Bir Zamanlar Anadolu’da | بازیگر (بازرس ناجی) | روزی روزگاری در آناتولی |
| ۲۰۱۲ | Gergedan Mevsimi | بازیگر (اکبر رضایی) | فصل کرگدن |
| ۲۰۱۳ | Kelebeğin Rüyası | کارگردان، نویسنده، بازیگر (بهجت نجاتی‌گیل) | خواب پروانه |
| ۲۰۱۴ | Pek Yakında | بازیگر (حضور کوتاه) | به‌زودی |
| ۲۰۱۴ | The Water Diviner | بازیگر (سرگرد حسن) | جوینده آب |
| ۲۰۱۵ | 8 Saniye | بازیگر (درویش) | ۸ ثانیه |
| ۲۰۱۵ | Bana Masal Anlatma | بازیگر (پدر رضا) | برام قصه نگو |
| ۲۰۱۶ | Ekşi Elmalar | کارگردان، نویسنده، بازیگر (عزیز اوزای) | سیب‌های ترش |
| ۲۰۱۷ | Tatlım Tatlım | کارگردان، نویسنده | عزیزم عزیزم |
| ۲۰۱۸ | Organize İşler 2: Sazan Sarmalı | کارگردان، نویسنده، بازیگر | کارهای سازمان‌یافته ۲: تله ماهی |
| ۲۰۲۱ | Sen Hiç Ateş Böceği Gördün mü? | نویسنده، بازیگر (سومر یوغورتچوغلو) | هیچ‌وقت کرم شب‌تاب دیدی؟ |
| ۲۰۲۱ | Kin | نویسنده، بازیگر (بازرس هارون) | کینه |
| ۲۰۲۲ | Aşkın Kıyameti | نویسنده | قیامت عشق |
| ۲۰۲۲ | Cici | بازیگر (بکیر) | نازنین |
آثار تلویزیونی
| سال | نام سریال | نقش | ترجمه فارسی |
|---|---|---|---|
| ۱۹۸۸ | Olacak O Kadar | نویسنده | این‌طوری هم میشه؟ |
| ۱۹۹۲-۱۹۹۳ | Umut Taksi | نویسنده، بازیگر (خالد آکیوز) | تاکسی امید |
| ۱۹۹۳ | Haşlama Taşlama | بازیگر | آب‌پز و سرخ‌کرده |
| ۱۹۹۴ | Yaseminname | نویسنده، بازیگر (نوه مادربزرگ یاسمن) | یاسمن‌نامه |
| ۱۹۹۵-۲۰۰۷ | Bir Demet Tiyatro | نویسنده، بازیگر (موکرمین چطیر) | یه دسته تئاتر |
| ۲۰۲۴–اکنون | İnci Taneleri | نویسنده، بازیگر (عاظم یوجداق) | دانه‌های مروارید |
کتاب‌ها
| سال | عنوان کتاب | نوع اثر | ترجمه فارسی |
|---|---|---|---|
| ۲۰۰۰ | Kadınlık Bizde Kalsın | نمایشنامه – طنز | زنانگی بین خودمان بماند |
| ۲۰۰۰ | Hüzünbaz Sevişmeler | مقاله | عشق‌های غم‌زده |
| ۲۰۰۳ | Hijyenik Aşklar | مقاله – طنز | عشق‌های بهداشتی |
| ۲۰۰۴ | Feriştah’ın Fentezileri | طنز | خیال‌پردازی‌های فریشتاه |
| ۲۰۰۵ | Bana Bir Şeyhler Oluyor | نمایشنامه – طنز | داره یه چیزایی برام پیش میاد |
| ۲۰۰۶ | Laz Bakkal ile Tombalak | طنز | بقال لاز و تومبالاک |
| ۲۰۰۹ | Sahiler Düş Düşler Sahi | شعر | ساحل‌ها، رویاها، واقعیت |
| —- | Anladım | شعر | فهمیدم |
| —- | Otogargara | نمایشنامه | اتوگارگارا |
| —- | Haybeden Gerçeküstü Konuşmalar | نمایشنامه | گفت‌وگوهای سورئال بی‌مقدمه |
| —- | Kayıp Kentin Yakışıklısı | شعر | خوش‌تیپ شهر گمشده |
| ۲۰۲۰ | Bin Aşık Yılı Uzakta | شعر | هزار سال عاشقی دورتر |
افتخارات و جوایز
ییلماز اردوغان در طول سال‌های فعالیت خود جوایز معتبر بسیاری دریافت کرده است:
- جایزه بهترین بازیگر مرد از جشنواره صدرعلی آلیشیک
- جایزه بهترین سریال کمدی از جوایز پروانه طلایی
- جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از آکادمی فیلم استرالیا (AACTA)
- جایزه ویژه جِواد فه‌می باشکوت از جوایز تئاتر عفیفه
ییلماز اردوغان نه‌تنها یک هنرمند، بلکه بخشی از حافظه فرهنگی مردم ترکیه است. او با قدرت خلاقیت، شوخ‌طبعی خاص و درک عمیق از جامعه، موفق شده است در عرصه‌های گوناگون بدرخشد و نام خود را جاودانه کند.
