
مارتین مول، ستاره سریالهای کمدی آمریکا
بیوگرافی کامل مارتین مول
زندگینامه
مارتین یوجین مول (زادهٔ ۱۸ اوت ۱۹۴۳ – درگذشتهٔ ۲۷ ژوئن ۲۰۲۴) یک هنرپیشه، کمدین، موسیقیدان و نقاش اهل ایالات متحده آمریکا بود. مارتین مول در شیکاگو متولد شد. مادر او، بتی مول، به عنوان بازیگر و کارگردان فعالیت داشت و پدرش، هارولد مول، یک مهندس صوت بود.
خانوادهٔ مول زمانی که او دو ساله بود به نورث ریجویل در ایالت اوهایو نقل مکان کردند و تا سن ۱۵ سالگی در آنجا زندگی کردند. سپس، خانوادهاش به نیو کینن در کنتیکت مهاجرت کردند. مارتین از دبیرستان نیو کینن فارغالتحصیل شد.
او تحصیلات هنری خود را در مدرسه طراحی رود آیلند ادامه داد و در سال ۱۹۶۵ مدرک لیسانس هنرهای زیبا (BFA) و در سال ۱۹۶۷ مدرک فوقلیسانس هنرهای زیبا (MFA) در رشته نقاشی را دریافت کرد.
شروع فعالیت حرفهای
ورود به موسیقی
مارتین مول کار خود را در دنیای هنر با ترانهسرایی آغاز کرد. او آهنگ “A Girl Named Johnny Cash” را برای جین مورگان نوشت که در سال ۱۹۷۰ به رتبه ۶۱ جدول موسیقی کشور بیلبورد رسید. پس از آن، خودش نیز به ضبط موسیقی روی آورد.
طی دهه ۱۹۷۰، مول بیشتر به عنوان یک کمدین موسیقیدان شناخته شد. او در اجراهای زندهاش به جای استفاده از صحنههای پرزرق و برق، صحنه را با مبلمان دست دوم تزئین میکرد. اجراهای قابل توجه او شامل بازگشایی کنسرت برای رندی نیومن و سندی دنی در تالار سمفونی بوستون (۱۹۷۳)، فرانک زاپا در آرمادیلو ورلد هدکوارترز آستین (۱۹۷۳)، بیلی جوئل در پنسیلوانیا (۱۹۷۴) و بروس اسپرینگستین در مریلند (۱۹۷۴) میشود.
آلبوم نخست او در سال ۱۹۷۲ توسط کمپانی کپریکورن منتشر شد و هنرمندانی همچون رمبلین جک الیوت، لیون هلم از گروه بند و کیت اسپرینگ در آن همکاری داشتند.
جمله مشهور
الویس کاستلو و گری اسپراززا جمله معروف “نوشتن درباره موسیقی مثل رقصیدن درباره معماری است” را به مارتین مول نسبت دادهاند.
آغاز بازیگری
موفقیت در تلویزیون
مول نخستین نقش بازیگری مهم خود را در سال ۱۹۷۶ در سریال طنزآمیز و شبانه Mary Hartman, Mary Hartman ایفا کرد. پس از آن، در برنامههای مشتق شده Fernwood 2 Night و America 2 Night در نقش مجری برنامه، بارث گیمبل ظاهر شد و همکاری نزدیکی با فرد ویلارد داشت.
نخستین تجربه سینمایی
مارتین مول در سال ۱۹۷۸ با بازی در فیلم FM در نقش دیجی عصبی، اریک سوان، وارد سینما شد. او در همان سال در یک قسمت از سریال Taxi نیز بازی کرد.
در سال ۱۹۸۴، مول خودش نویسنده، خالق و بازیگر اصلی سریال کوتاه Domestic Life شد.
نقشهای برجسته در دهه ۱۹۸۰
در دهه ۱۹۸۰، مول نقشهای فرعی در فیلمهایی چون Mr. Mom (۱۹۸۳) و Clue (۱۹۸۵) ایفا کرد و در فیلم Serial (۱۹۸۰) یکی از معدود نقشهای اصلی خود را داشت. او همچنین در تبلیغات تلویزیونی برای میکلوب، پیتزا هات و رد روف این ظاهر شد.
در سال ۱۹۸۵، مول برنامه The History of White People in America را خلق و در آن بازی کرد؛ اثری که بسیاری آن را بهترین کار وی میدانند.
موفقیتهای تلویزیونی در دهههای بعد
از ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۷، مول در سریال Roseanne در نقش لئون کارپ، رئیس همجنسگرای رزانه، ظاهر شد. سپس از ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰، نقش معاون و سپس مدیر دبیرستان سابرینا در سریال Sabrina the Teenage Witch را بر عهده داشت.
مول صدای شخصیت ولاد مسترز / ولاد پلاسمیوس را در انیمیشن محبوب Danny Phantom (۲۰۰۴–۲۰۰۷) صداگذاری کرد.
از دیگر نقشهای برجسته او میتوان به حضور در Arrested Development به عنوان کارآگاه خصوصی جین پارمسان و ایفای نقش راسل در سریال Two and a Half Men اشاره کرد.
در سال ۲۰۱۶، حضور موفقیتآمیز او در سریال Veep نامزدی جایزه امی برای بهترین بازیگر مهمان را برایش به ارمغان آورد.
از دیگر فعالیتهای تلویزیونی او میتوان به سریالهای The Ranch، Brooklyn Nine-Nine، Bob’s Burgers، Grace and Frankie و The Afterparty اشاره کرد.
فعالیتهای هنری
نقاشی
مارتین مول در دهه ۱۹۷۰ به طور جدی به نقاشی پرداخت. در سال ۱۹۷۱، در حرکتی اعتراضی تحت عنوان Flush with the Walls، آثار خود را در سرویس بهداشتی موزه هنرهای زیبای بوستون به نمایش گذاشت. نخستین نمایشگاه انفرادی مهم او در سال ۱۹۸۰ در گالری مالی بارنز در لسآنجلس برگزار شد.
آثار مول ترکیبی از نقاشی فوتورئالیستی، پاپ آرت و کلاژ بود. او در سال ۱۹۹۵ کتابی به نام Paintings Drawings and Words منتشر کرد.
نقاشیهای او در جلد رمان My Sister, My Love اثر جویس کارول اوتس و آلبوم موسیقی Love Has Come for You اثر استیو مارتین و ایدی بریکل استفاده شدهاند.
زندگی شخصی
مارتین مول دو بار ازدواج کرد و پس از آن با خواننده وندی هاس ازدواج نمود. آنها دارای دختری به نام مگی مول شدند که به عنوان تهیهکننده اجرایی سریال Family Guy فعالیت میکند.
در یک مصاحبه در سال ۲۰۱۰، مول خود را آگنوستیک معرفی کرد و اظهار داشت که سازمانهای مذهبی آسیب زیادی به بشریت وارد کردهاند.
درگذشت
مارتین مول پس از یک دوره طولانی بیماری، در ۲۷ ژوئن ۲۰۲۴ در سن ۸۰ سالگی در خانهاش در لسآنجلس درگذشت. او کمتر از دو ماه تا تولد ۸۱ سالگی خود فاصله داشت.
فیلمشناسی
فیلمهای سینمایی
- FM (۱۹۷۸) – اریک سوان
- Serial (۱۹۸۰) – هاروی هولروید
- Mr. Mom (۱۹۸۳) – ران ریچاردسون
- Clue (۱۹۸۵) – سرهنگ ماسترد
- Mrs. Doubtfire (۱۹۹۳) – جاستین گریگوری
- Killers (۲۰۱۰) – هالبروک
- A Futile and Stupid Gesture (۲۰۱۸) – داگ کنی (نسخه مدرن)
تلویزیون
- Mary Hartman, Mary Hartman (۱۹۷۶–۱۹۷۷) – گارت گیمبل / بارث گیمبل
- Roseanne (۱۹۹۱–۱۹۹۷) – لئون کارپ
- Sabrina the Teenage Witch (۱۹۹۷–۲۰۰۰) – ویلارد کرافت
- Arrested Development (۲۰۰۴، ۲۰۱۳، ۲۰۱۸–۲۰۱۹) – جین پارمسان
- Two and a Half Men (۲۰۰۸–۲۰۱۳) – راسل
- Veep (۲۰۱۶) – باب برادلی
- The Ranch (۲۰۱۶–۲۰۲۰) – جری
- Brooklyn Nine-Nine (۲۰۲۰) – دریاسالار والتر پرالتا
- Grace and Frankie (۲۰۲۲) – اچ.دبلیو. والینگفورد
- Not Dead Yet (۲۰۲۳) – مونتی