
بازیگر زن هزار چهره سینمای ایران شبنم مقدمی
شبنم مقدمی در تاریخ سوم فروردین ۱۳۵۱ در تهران به دنیا آمد. او در خانوادهای فرهنگی متولد شد، پدرش مهندس برق بود و مادرش کارمند در دانشگاه تهران بود. شبنم یک برادر کوچکتر به نام بهنام دارد.
از دوران کودکی، مقدمی در کلاسهای بازیگری ثبتنام کرد .در دبیرستان با گروه کودک رادیو آشنا شد. او همچنین تجربههای پراکندهای در این زمینه داشت. با این حال، مقدمی تحصیلات متوسطه خود را در رشته علوم تجربی به پایان رساند و در دانشگاه از رشته ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی فارغالتحصیل شد.
اما در نهایت علاقه خود به بازیگری را با شرکت در مدرسه فیلمنامهنویسی حوزه هنری تحت نظر اساتید برجسته تقویت میکند . سپس با فراگرفتن دورههای آموزشی در مدرسه بازیگری امین تارخ، فصل جدیدی از زندگی خود را آغاز میکند.
اولین تجربههای بازیگری
در میانه دههٔ هفتاد شمسی، با عضویت در گروه تئاتر شایا، فعالیت حرفهای خود را در تئاتر شروع کرد. ابتدا با بازی در نمایش خانهٔ کاغذی به کارگردانی شهرام کرمی و سپس با کارگردانان معروفی مثل حمید امجد، محمد رحمانیان، مسعود رایگان و کیومرث مرادی به بازیگری حرفهای ادامه داد. از نمایشهایی که در آنها به روی صحنه رفته میتوان به زائر، پل، بیشیر و شکر، سکوت میراث من است، ترمینال، باغ مرگ، نامههایی به تِب، قاتل بی رحم، هسه کارلسون، شرق شرق است!، تونل و مرغ دریایی من اشاره کرد. در سالهای ۱۳۸۴ و ۱۳۸۷ بازیگر زن برتر سال از طرف خانه تئاتر ایران شناخته شد.
فعالیت هنری با رادیو
همزمان با بازی در تئاتر، به عنوان گوینده و مجری در رادیو فعالیت داشته است. او به دلیل تحصیل در رشته ادبیات فارسی و علاقهمندی به ادبیات، در اجرای برنامههای ادبی موفق عمل کرده است.
مقدمی در رادیو جوان، رادیو ایران و رادیو فرهنگ فعالیت داشته و برنامههایی همچون “هفت شنبه”، “سهشنبه خطخطی”، “صدای عبرت” و “هفت ترانه” را اجرا کرده . همچنین، او با “رادیو سوینا” (سینمای ویژه برای نابینایان) نیز همکاری داشته است.
فعالیت در سینما
فعالیت هنری شبنم مقدمی در سینما از اواسط دههٔ هفتاد شمسی با فیلم زخمی به کارگردانی کامران قدکچیان آغاز شد.
اما با حضور در فیلم به نام پدر به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا، فعالیتهای سینمایی او جدیتر گردید . کیفیت بازی او در این فیلم توجه بسیاری را به خود جلب کرد. این فیلم راه را برای ایفای نقشهای چالش برانگیزتر برای او هموار کرد.
شبنم مقدمی تا به امروز با کارگردانان معروفی همچون اصغر فرهادی، ایرج کریمی، سیروس مقدم، رضا میرکریمی، مازیار میری، حمید امجد، جعفر پناهی، ابراهیم حاتمیکیا، کمال تبریزی، سعید روستایی و عباس کیارستمی همکاری کرده است.
تجربههای بازیگری شبنم مقدمی در ژانرهای مختلف نشان از توانایی و قابلیت تطبیقپذیری او دارد. او علاوه بر این، عضو دائمی انجمن بازیگران جامعهٔ اصناف سینمای ایران (خانه سینمای ایران) است. برخی از فیلمهایی که شبنم مقدمی در آنها ایفای نقش کرده است، میتوان به فرشایرانی، گزارش یک جشن، پاداش سکوت، فرزند خاک، همیشه پای یک زن در میان است، کودک و فرشته، زیر آب، امروز، نفس، زاپاس، ابد و یک روز، آباجان، خجالت نکش، شبی که ماه کامل شد، شهر هرت و شیرین اشاره کرد.
حضور در تلویزیون
اولین بار سال 76 نقش کوتاهی در سریال «گل های آفتابگردان» ایفا کرد.
شبنم مقدمی پس از تجربیات متعدد در سینما، در دهه ۸۰ به تلویزیون بازگشت. در سال ۸۵، در سریال محبوب “زیر تیغ” حضور پیدا کرد و با بازیگران معروفی مانند پرویز پرستویی، فاطمه معتمدآریا و آتیلا پسیانی همراه بود.
همچنین در سال ۸۷ در مجموعه تلوزیونی “پس از سالها” نقش آفرینی کرد. او در سال ۹۳، پس از دریافت جایزه سیمرغ، تمامی پیشنهادات سینمایی را رد کرده و به جای آن در سه سریال مختلف حضور یافته است. او در سریالهای معروفی همچون “هفت سنگ”، “مدینه” و “ابله”، که توسط کمال تبریزی ساخته شده بودند، بازی کرد.
از دیگر سریالهای او میتوان به “هیولا“، “خاتون”، “بیگناه”، “مردم معمولی” و “شبکه مخفی زنان” اشاره کرد.
صداپیشگی
با سالها فعالیت در عرصه رادیو و اجرای نمایشنامههای رادیویی، میتوان گفت که کارنامهٔ حرفهای این فرد با صداپیشگی آمیخته شده است. او در مجموعه تلویزیونی “یکی بود یکی نبود” به کارگردانی رضا فیاضی، صداپیشهٔ عروسک بوده است . در اپیزود سوم پویانمایی چهار قسمتی نامها به کارگردانی رضا میرکریمی، صداپیشهٔ پروین داعیپور همسر حسن باقری است.
او در این دورهها، صداپیشگی خود را در تهیهٔ نسخههای صوتی آثار معروفی چون “چراغها را من خاموش میکنم” اثر زویا پیرزاد و کتاب قصههای شیخ عطار اثر مهدی آذر یزدی (از مجموعهٔ قصههای خوب برای بچههای خوب) به کار گرفته است.
علاوه بر این، او برای رادیو سوینا پردهخوانی فیلمهای کلاسیک “بربادرفته” اثر مارگارت میچل، ساختهٔ ویکتور فلمینگ و “دلشدگان” ساختهٔ علی حاتمی را انجام داده است.
درخشش و معروفیت
با وجود حضور پررنگ شبنم مقدمی در صحنهی تئاتر و دریافت جوایز بسیار در دهههای ۷۰ و ۸۰، میتوان دهه ۹۰ را به عنوان اوج فعالیت هنری او در نظر گرفت. او در سال ۱۳۹۲ جایزه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را از جشنواره فجر برای بازی در فیلم سینمایی «امروز» از آن خود کرد .
در سال ۱۳۹۴ این جایزه را برای بازی در فیلمهای «نفس» و «زاپاس» از همان جشنواره دریافت کرد.
در سال ۱۳۹۵ برای بازی در فیلم «آباجان» نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد .در سال ۱۳۹۶ نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم «خجالت نکش» شد.
همچنین در سال ۱۳۹۸ نامزد بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشن خانه سینما برای فیلم «شبی که ماه کامل شد» شد.
به جز اینها، در این دهه جوایز بسیار دیگری نیز از انجمن منتقدان سینما، جشنواره بینالمللی جامجم و جشن حافظ به دست آورد.
ازدواج
شبنم مقدمی در سال 1384 با علیرضا آرا بازیگر و کارگردان ازدواج کرد .اما هنوز فرزندی ندارند.
علیرضا آرا متولد 13 دی 1354 در تهران می باشد . به غیر کارگردانی و بازیگری به عنوان طراح صحنه و دستیاری کارگردان نیز در سینما و تئاتر فعال بوده . گویندگی نیز انجام داده و مدتی یکی از گویندگان برنامه رادیو هفت شبکه آموزش بود.