خانه مشروطه تبریز خانه ای با حال و هوای قاجاری

تبریز از نظر جاذبه‌های تاریخی و دیدنی بسیار غنی است و از لحظه‌ای که قدم به این شهر می‌گذارید، مطمئناً می خواهید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی آن بازدید کنید و با مردم محلی ارتباط برقرار کنید تا فرهنگ شهر را بیشتر بشناسید. در بین بازدید از جاذبه‌های دیدنی این شهر زیبا، حتماً زمانی را برای بازدید از تاریخی‌ترین و پرافتخارترین خانهٔ این شهر اختصاص دهید. این خانه که حدود ۱۵۰ سال قدمت دارد و بوی تاریخ و مشروطه می دهد.

خانه مشروطه تبریز، با معماری قاجاری خاص و طراحی شگفت‌انگیز، دارای داستان‌ها و ماجراهایی است که از در و دیوار آن به گوش می‌رسد و بسیار جذاب و شنیدنی است.

معماری خانه مشروطه تبریز

«حاج ولی معمار» مسوولیت معماری خانه را به‌عهده داشت. او در روسیه زندگی می‌کرد و سال 1247 به ایران آمد و خانه مشروطه تبریز را در دو طبقه داخل یک زمین 1300 متری ساخت.

از زیباترین تزئینات به‌کار رفته در این بنا می‌توان به درهای منبت‌کاری شده، پنجره‌های ارسی و ساختمان کلاه فرنگی اشاره کرد.

تمامی پنجره‌های بیرونی خانه ارسی‌های تمام قدی می‌باشند که با رنگ‌های سرخ و سبز و سفیدشان بازی نور و رنگ را از درون خانه دیدنی‌تر می‌کنند.

وارد این خانه که می شوید، یک حیاط زیبا را مشاهده می کنید که با حوض آب، گل کاری ها و چمن کاری ها زیبایی خاصی به آن بخشیده است. نورگیر به زیبایی بر روی چهار ستون بلند تابیده است، هرکدام از این ستون ها دارای سرستون های زیبا با گچ بری ها هستند. داخل این خانه با شیشه های رنگی و آینه ها زینت بخشیده شده است.  طبقه اول، شش اتاق و یک سرسرا وجود دارد، و در طبقه دوم یک سالن بزرگ قرار دارد که در سرسرای آن شش اتاق قرار گرفته اند.

در طبقه دوم از سرسرا و اتاق مشرف به حیاط، می‌توانید زیباترین قسمت این خانه را ببینید. در و پنجره‌های مشبک با شیشه‌های آلوان تزئین شده‌اند.  وقتی که وارد این خانه می‌شوید، انگار به بیش از ۱۰۰ سال پیش سفر کرده‌اید. پنجره‌ها، درها، دیوارها و به طور کلی معماری قاجاری خانه و تزئینات آن می‌تواند شما را به زمان‌های گذشته ببرد.

آدرس خانه مشروطه تبریز

این خانه تاریخی در محله‌ی قدیمی «راسته‌کوچه» تبریز و در غرب بازار سنتی این شهر واقع شده‌است. اواسط دهه شصت بود که سازمان میراث فرهنگی کشور برای خریداری خانه مشروطه تبریز اقدام کرد و بلافاصله کار بازسازی آن آغاز شد.

 بد نیست بدانید که در شهر تبریز تنها همین خانه از دوران مهم و تاریخی مشروطیت باقی مانده و حال‌وهوای آن ایام را حفظ کرده‌است.

فرمان مشروطیت و خانه مشروطه تبریز

در تاریخ 14 مرداد 1285، مظفرالدین‌شاه قاجار در نهایت فرمان مشروطیت را امضا کرد، اما این امضا به دلیل تلاش‌ها و پشتیبانی‌های طرفداران مشروطه در ایران بود و با دشواری بدست آمد.

در گذشته، تبریز به عنوان یکی از مراکز اصلی جنبش مشروطه در ایران شناخته می‌شد.  آن دوران، برخی از بزرگان این شهر خانه‌های خود را به اختیار مشروطه‌خواهان قرار می‌دادند . مکان‌های مسکونی آن‌ها به عنوان مرکز فعالیت‌های آزادی‌خواهانه به‌کار می‌رفت. یکی از فعالان آزادی و مشروطه به نام «مهدی کوزه‌کنانی» یا ابوالمله، خانه‌ ی خود را در اختیار افرادی چون ستارخان و باقرخان قرار داد.  این خانه پس از جنگ دوم جهانی و اشغال آذربایجان توسط ارتش سرخ شوروی، در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ مرکز اجلاس سران  فرقه دمکرات آذربایجان گردید.

خانه تاریخی اکنون به‌عنوان خانه مشروطه تبریز معروف است و در فهرست آثار ملی ایران با شماره 1171 در سال 1354 شمسی ثبت شده .

موزه مشروطه

اگر به تماشای ابزار و لوازم شخصی سران مشروطه علاقه‌مندید، به موزه خانه مشروطه سر بزنید. شما در این مکان می‌توانید از وسایل منحصربه‌فرد و جذابی مانند اسلحه کمری ستارخان، اسناد مربوط به مشروطه، مجسمه‌های چهره‌های شاخص مشروطه بازدید کنید. لازم است اشاره کنیم که این موزه در سال 1375 طی یک‌سری تغییر و جابجایی در قسمت‌های مختلف خانه، به بهره‌برداری رسید.

مجسمه‌های خانه مشروطه تبریز 

همان‌طور که اشاره شد، در این مکان مجسمه‌ بزرگان مشروطه‌خواه در معرض نمایش است. از میان چهره‌هایی مجسمه آن‌ها ساخته‌شده می‌توان به زینب پاشا تنها زن مبارز و مشروطه‌خواه، حسین خان باغبان، حاج علی دواچی، ثقه الاسلام تبریزی، حاج علی ختایی، هوارد، کربلایی علی موسیو، شیخ علی اصغر لیلاوایی، آخوند خراسانی و علی اکبر دهخدا اشاره‌کرد. همچنین مهرهای مربوط به دوران مختلف انقلاب هم در این‌جا قابل مشاهده‌است.

لوازم نفیس و گران‌قیمت خانه مشروطه تبریز

همین ابتدا خیال‌تان را راحت کنیم که تمام لوازم خانه مشروطه تبریز نفیس و گران‌بها هستند. هرچند در میان آن‌ها وسایلی به‌چشم می‌خورند که از ارزش مادی و معنوی بالایی برخوردارند و شهرت بیشتری دارند. به‌عنوان مثال سلاح کمری ستارخان و یک قبضه تپانچه 10 تیر موزر روسی به‌همراه غلاف چرمی، محبوبیت زیادی در بین بازدیدکنندگان دارند.  بد نیست بدانید که این تپانچه را یدالله خان سردارملی فرزند ستارخان به گنجینه مشروطیت اهدا کرده‌است.

از نکات جالب خانه مشروطه تبریز، نمایش اسناد و مدارکی از مخالفان مشروطه است که در نوع خود جذابیت زیادی دارند. این مدارک شامل تصاویری از مظفرالدین شاه، محمدعلی‌شاه و گروه‌های مخالف هستند. به‌علاوه یک دستگاه چاپ ژلاتینی قدیمی  یا همان پلی‌کپی دستی که از آن برای انتشار نامه‌های آن دوران استفاده می‌شد. به‌همراه اسناد تاریخی و فرمان مشروطیت هم در این‌جا قابل مشاهده‌است.