
بروس لی اسطوره ای جاودان در دنیای سینما و هنرهای رزمی
تولد و خانواده او
بروس لی در تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۹۴۰ در شهر سانفرانسیسکو، کالیفرنیا به دنیا آمد. او با نام کامل لی جون فان (Lee Jun Fan) متولد شد که در زبان چینی به معنای “بازگشت دوباره” است. این نام توسط مادرش انتخاب شد و اشاره به امید او برای بازگشت دوباره به هنگ کنگ داشت. جالب است که تولد بروس لی در سال اژدها و در ساعت اژدها بر اساس تقویم چینی اتفاق افتاد، که بعدها باعث شد به او لقب “اژدها” داده شود.
پدر و مادر
پدر بروس لی، لی هوی چون، یک بازیگر تئاتر و اپرای کانتونی مشهور بود. او به دلیل شغلش اغلب در سفر بود و همین موضوع باعث شد بروس لی از همان دوران کودکی با دنیای هنر و نمایش آشنا شود. مادرش، گریس هو، زنی با اصالت چینی-آلمانی بود و از خانوادهای ثروتمند و بانفوذ در هنگ کنگ بود. وی چهارمین فرزند از پنج فرزند خانواده بود و در محیطی هنری و پرشور بزرگ شد. خانوادهاش به دلیل شغل پدرش بین هنگ کنگ و آمریکا در رفتوآمد بودند. همین تجربههای چندفرهنگی باعث شد بروس لی از همان ابتدا با فرهنگهای مختلف آشنا شود و بعدها در حرفهاش از این تجربهها استفاده کند.این ارتباط خانوادگی باعث شد بروس اولین تجربه بازیگری خود را در نوزادی با حضوری کوتاه در یک فیلم داشته باشد.
آغاز بازیگری در کودکی
بروس لی اولین تجربه بازیگری خود را با ایفای نقش در فیلم Golden Gate Girl (دختر دروازه طلایی) در سال ۱۹۴۱ کسب کرد. این فیلم که در هنگ کنگ ساخته شد، اولین قدم او به دنیای سینما بود. از آن پس، او در چندین فیلم دیگر کودکانه به عنوان بازیگر خردسال ظاهر شد و استعداد خود را نشان داد
اولین نقش رسمی بروس لی در سن ۶ سالگی در فیلم “تولد انسان” (The Birth of Mankind) بود. این فیلم نشان داد که او بهطور طبیعی استعداد بازیگری دارد. پس از آن، او در فیلمهای دیگری مانند “پسر بازگشت” (The Kid) نقشآفرینی کرد، که در آن بهعنوان بازیگر کودک نقش اصلی را بر عهده داشت. این فیلم در سال ۱۹۵۰ منتشر شد و نشان داد که بروس علاوه بر استعداد ورزشی، در زمینه هنر نیز برجسته است.
بروس لی در دوران کودکی و نوجوانی در بیش از ۲۰ فیلم هنگکنگی بازی کرد. این فیلمها او را به یک بازیگر کودک مشهور در هنگ کنگ تبدیل کردند. بازیگری در این سنین نهتنها باعث شهرت او شد، بلکه زمینهساز موفقیتهای آیندهاش در دنیای سینما و هنرهای رزمی بود.
یادگیری هنرهای رزمی
بروس لی از دوران نوجوانی علاقه زیادی به هنرهای رزمی داشت. محیط پرتنش خیابانهای هنگ کنگ و درگیریهای مکرر او با گروههای محلی باعث شد که به دنبال یادگیری هنرهای رزمی برای دفاع از خود برود.
در سن ۱۶ سالگی، بروس لی یادگیری سبک رزمی وینگ چون کونگ فو را آغاز کرد. او تحت نظر استاد بزرگ ییپ من، یکی از مشهورترین استادان این سبک، آموزش دید.
پس از مهاجرت به آمریکا در سال ۱۹۵۹، بروس لی شروع به ترکیب سبکهای مختلف رزمی کرد. او معتقد بود که هیچ سبکی کامل نیست و باید برای ایجاد یک سبک مؤثر، عناصر بهترین سیستمها را با هم ترکیب کرد. این تفکر نوآورانه باعث شد که او سبک منحصربهفرد خود به نام جیت کان دو (Jeet Kune Do) را پایهگذاری کند.
تحصیل و وقفه در بازیگری
پس از مهاجرت به آمریکا در سال ۱۹۵۹ برای ادامه تحصیل، بروس لی به مدت چند سال از بازیگری فاصله گرفت و بیشتر بر تحصیل، تدریس هنرهای رزمی و زندگی شخصی متمرکز شد.
بازگشت به بازیگری در آمریکا
در دهه ۱۹۶۰، بروس لی دوباره به بازیگری بازگشت. او با حضور در سریالهای تلویزیونی آمریکایی مانند The Green Hornet (زنبور سبز) در سال ۱۹۶۶، نقشآفرینی درخشان خود را به نمایش گذاشت. او در این سریال نقش کاتو، یک رزمیکار ماهر و دستیار زنبور سبز را بازی کرد. این نقش محبوبیت زیادی برای او به ارمغان آورد و باعث شد توجهها به تواناییهای رزمی و کاریزمای او جلب شود.
اوج شهرت با سینمای رزمی
پس از موفقیت در تلویزیون، بروس لی تصمیم گرفت به هنگ کنگ بازگردد و در فیلمهای رزمی بازی کند. او در سال ۱۹۷۱ با فیلم The Big Boss (رئیس بزرگ)، به یک ستاره بزرگ در سینمای رزمی تبدیل شد. این فیلم، شروع دورهای از موفقیتهای پیاپی برای بروس لی بود و او را به نماد جهانی هنرهای رزمی در سینما تبدیل کرد.
زندگی خصوصی و فرزندان
بروسلی در سال 1956 با همکلاسی خود بنام لیندا آشنا شد و ازدواج کرد، لیندا لی کدول همسر بروسلی هنرپیشه و استاد هنرهای رزمی و آموزگار اهل ایالات متحده آمریکا است، او کتاب بروس لی:مردی که فقط من شناختم را نوشت که بر اساس آن فیلم اژدها:داستان بروس لی ساخته شد.
بروس لی و لیندا صاحب یک پسر بنام براندون و یک دختر بنام شاتون شدند. هر دو فرزند بروسلی و همسرش وارد عرصه ی رزمی و هنر بازیگری شدند. برندون پسر بروس لی رزمی کار و هنرپیشه، متولد 1 فوریهٔ 1965 – 31 مارس 1993 بود که در هنگام فیلمبرداری فیلم کلاغ بر اثر ضرب گلوله کشته شد.
مرگ مشکوک پسرش
ماجرا بدین صورت بود که پس از شلیک گلوله توسط یکی از بازیگران و اتمام فیلمبرداری، الکس پرویاس (کارگردان فیلم) دستور کات میدهد اما برندون زخمی شده و از جا بر نمی خیزد و به بیمارستان منتقل شده و فوت می کند. برخی افراد مرگ برندون را بسیار مشکوک دانسته و معتقدند که مرگ او عمدی بوده اما دادگاه به تصادفی بودن مرگ او رای داده است. آرامگاه برندون در سیاتل، واشینگتن میباشد.
شانون ایمری لی دختر بروس لی و لیندا نیز رزمی کار، هنرپیشه و از بازرگان زن اهل ایالات متحده آمریکا است که متولد 19 آوریل 1969 می باشد، او در سال 1994 با آنتونی لان کیسلر ازدواج کرد و یک دختر به نام “Wren” دارد.
بیماری و مرگ
سال ۱۹۷۰ بروس لی به دلیل تمرینات سنگین به بیماری فتق دیسک بینمهرهای دچار میشود. پزشک او را از ادامهٔ ورزش منع کرده بود اما او با تزریق موضعی کورتیزون درد ناشی از این بیماری را کنترل میکرد.
بروس لی، یکی از نمادهای جهانی هنرهای رزمی و سینما، در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۱۹۷۳ در سن ۳۲ سالگی به شکلی ناگهانی و تراژیک درگذشت.
در روز حادثه، بروس لی در آپارتمان بازیگر تایوانی، بتی تینگ پی، حضور داشت و درباره ساخت فیلم جدیدی به نام بازی مرگ صحبت میکرد. او از سردرد شکایت داشت و بتی به او یک مسکن به نام اکواژسیک داد که ترکیبی از آسپرین و مسکن قوی بود. بروس لی پس از مصرف این دارو به خواب رفت، اما دیگر بیدار نشد.
پزشکان در کالبدشکافی علت مرگ را ادم مغزی (تورم مغز) تشخیص دادند. مغز او به دلیل واکنش آلرژیک به یکی از ترکیبات دارو، حدود ۱۳ درصد بزرگتر از حد طبیعی شده بود. این وضعیت به طور رسمی به عنوان علت مرگ او اعلام شد.
شایعات پیرامون مرگ
با وجود گزارش رسمی، شایعات و نظریههای مختلفی درباره مرگ بروس لی مطرح شد:
- برخی معتقد بودند او به دلیل تمرینات شدید رزمی دچار فرسودگی جسمی شده است.
- عدهای او را قربانی قتل توسط گروههای مافیایی یا رقبا میدانستند.
- نظریههای دیگری به نفرین خانوادگی اشاره داشتند، چرا که پسر او، براندون لی، نیز سالها بعد در یک حادثه غیرمنتظره درگذشت.
آرامگاه
بروس لی در سیاتل، واشنگتن به خاک سپرده شد. قبر او در کنار قبر پسرش، براندون لی، در گورستان لیک ویو قرار دارد. آرامگاه بروس لی به یک مکان زیارتی برای طرفدارانش از سراسر جهان تبدیل شده است. آنها برای ادای احترام به این اسطوره بیهمتا به مزار او میروند و یاد او را زنده نگه میدارند.
مرگ نابهنگام بروس لی پایانی غمانگیز بر زندگی کوتاه اما تأثیرگذار او بود. او همچنان به عنوان یکی از بزرگترین الهامبخشهای هنرهای رزمی و سینما در تاریخ شناخته میشود.
فیلمها و سریالها
- تولد یک ملکه (The Birth of a Queen) – 1941
- پسر طلایی (Golden Gate Girl) – 1941
- تولد انسان (The Beginning of a Boy) – 1946
- خدایان جنگ (Gods of War) – 1948
- پسر بازگشته (The Kid) – 1950
- دختر زیبا (The Lovely Girl) – 1952
- دختری برای ازدواج (A Girl Ready to Marry) – 1953
- داستان لیلو (The Orphan) – 1960
- زنبور سبز (The Green Hornet) – 1966 (سریال)
- راه اژدها (The Way of the Dragon) – 1972
- خشم اژدها (Fist of Fury) – 1972
- اژدها وارد میشود (Enter the Dragon) – 1973
- بازی مرگ (Game of Death) – 1978 (منتشر شده پس از مرگ)